Verdienen Zwartwerkers "schoon" te weinig?

Zwartwerken is het tegen betaling arbeid verrichten waarbij zowel de werkgever als de werknemer geen belasting betalen of sociale premies afdragen.

Moreel verwerpelijk zegt u? Tja. Dat het juridisch strafbaar is staat vast. Maar als we bedenken dat naar schatting 75% van de huishoudens in Nederland met een externe huishoudelijke hulp, deze hulp zwart uitbetalen is er toch iets geks aan de hand. Kennelijk zijn we, zodra het om onze eigen portomonnee gaat, bereid een oogje dicht te knijpen. Statistisch gezien zullen dus ook vele rechters, politici of vooruit, ambtenaren bij de fiscus, zich schuldig maken aan deze stafbare feiten!

Veel mensen hebben kennis en vaardigheden waarmee ze, vaak naast hun dienstverband in loondienst, of erger nog een uitkering, in hun vrije tijd een zakcentje bijverdienen. Zo zal niemand er van opkijken dat een stratenmaker, hovenier, timmerman, kapster of belastingadviseur in het weekend wel eens tegen betaling een klusje opknapt voor kennissen. Als Beun de Haas dit niet opgeeft aan de belastingdienst spreken we van zwarte inkomsten. Voordelig omdat deze inkomsten “netto” in de beurs terecht komen. Maar nadelen zijn er natuurlijk ook. Zo wordt er over deze inkomsten geen pensioen opgebouwd en wordt er niet doorbetaald bij ziekte.

Ook bij het regelen van letselschades speelt discussie over zwart inkomen regelmatig een rol.

Want wat is de schade als Mien Dobbelsteen door een ongeval niet meer in staat is haar bijverdiensten te realiseren? De Hoge Raad heeft bepaald dat, onder omstandigheden, deze weggevallen bijverdiensten kunnen worden verhaald op de aansprakelijke partij.

Voorwaarde is allereerst dat het niet mag gaan om een verboden beroep. Iedereen begrijpt dat een drugsbaron zijn gemiste inkomsten niet kan verhalen. Het moet dus gaan om op zich geoorloofde inkomsten die ten onrechte voor de fiscus zijn verzwegen.

Het slachtoffer zal het bestaan en de omvang van de zwarte inkomsten moeten bewijzen. Ook zal er moeten worden aangetoond dat deze werkzaamheden een structureel karakter hadden. Lastig, maar niet onmogelijk.

De vraag is uiteraard in hoeverre opdrachtgevers bereid zijn verklaringen af te leggen waaruit blijkt dat ze het slachtoffer tegen betaling van bedrag X hadden ingehuurd.

Laten we even aannemen dat dit bewijs kan worden geleverd. Hoe wordt de schade dan vervolgens vastgesteld? De Hoge Raad gaf aan dat het bedrag van de schadevergoeding dan gelijk is aan het bedrag dat het slachtoffer zou hebben overgehouden wanneer de bijverdiensten wel aan de belasting waren opgegeven. Verzekeraars mogen dus fictief de verschuldigde belasting in mindering brengen.

Toch zijn er ook situaties denkbaar waarin verzekeraars er geen enkele moeite mee hebben om voor zwart ingehuurde krachten het volledige tarief te betalen. Dat is in situaties dat dit nu eenmaal goedkoper is. Als een eenarmige man na een ongeval iedere vijf jaar een schildersbedrijf moet inhuren om zijn huis te schilderen kost dat veel geld. Verzekeraars willen dan nog wel eens langs hun neus weg informeren of hij Beun de Haas niet kent die het zwart wil doen.

U ziet de dubbele moraal in dit verhaal!